Lokale kozijnen van populieren hout. Waar komt dit vandaan?
Grenspark Groot Saeftinghe is een bijzonder natuurgebied op de grens tussen Nederland en België, vlak bij de Westerschelde in de provincie Zeeland. Het park is bekend om zijn uitgestrekte slikken, schorren en polders en heeft een rijke biodiversiteit, met veel unieke plant- en diersoorten. Het maakt deel uit van het grotere natuurgebied Het Verdronken Land van Saeftinghe, een indrukwekkend getijdengebied dat voortdurend door het zoute water van de Schelde wordt beïnvloed. Dit zorgt voor een dynamisch landschap dat voortdurend verandert door eb en vloed.
Groot Saeftinghe is een paradijs voor natuurliefhebbers, wandelaars en vogelaars. Het gebied is namelijk een belangrijke rust- en broedplaats voor trekvogels en biedt leefruimte voor zeldzame soorten als de blauwborst, bruine kiekendief en zelfs de zeehond. Er zijn ook verschillende wandel- en fietspaden die je door het gebied voeren, en er worden geregeld excursies georganiseerd om mensen kennis te laten maken met de unieke natuur en geschiedenis van het grenspark.
In Grenspark Groot Saeftinghe vind je veel populieren, met name langs dijken en paden, waar ze van oudsher zijn aangeplant vanwege hun snelle groei en hun bijdrage aan het landschap. Deze bomen zijn vaak zogenaamde “klonale populieren,” zoals de Canadese populier (Populus x canadensis), die een hybride is van Europese en Amerikaanse soorten. Populieren zijn niet alleen herkenbaar aan hun kenmerkende, ruisende bladeren, maar ze vervullen ook een belangrijke ecologische functie: hun wortels helpen bij de stabilisatie van de dijken en oeverzones, en ze bieden een leefgebied voor verschillende vogelsoorten en insecten.
In veel gebieden worden populieren echter ook regelmatig gekapt, en dat gebeurt in Grenspark Groot Saeftinghe voornamelijk om een paar redenen:
Veiligheid: Populieren zijn relatief kortlevend (vaak maar 40-60 jaar) en worden na verloop van tijd kwetsbaar voor rot en windbreuk. Dit kan gevaarlijk zijn langs wandel- en fietspaden en op plekken waar dijken belangrijk zijn voor waterveiligheid. Het kappen van oude of zieke populieren is dus vaak een maatregel om veiligheidsrisico’s te verminderen.
Natuurbeheer en biodiversiteit: Hoewel populieren van waarde zijn voor bepaalde soorten, worden oude populierenlanen soms vervangen door inheemse boomsoorten die beter passen bij de oorspronkelijke vegetatie en biodiversiteit van het gebied. Hierdoor ontstaat een meer divers ecosysteem dat aantrekkelijk is voor andere inheemse flora en fauna. In het kader van natuurherstel wordt in sommige delen van Groot Saeftinghe de voorkeur gegeven aan soorten als de zomereik, de es en de wilg.
Landschapsbeheer: In het verleden zijn populieren vaak in rijen aangeplant, wat een strak en rechtlijnig beeld geeft. Tegenwoordig probeert men meer variatie in het landschap te brengen door afwisseling aan te brengen in boomsoorten en beplantingspatronen. Door populieren geleidelijk te kappen en te vervangen, kan het landschap een natuurlijker karakter krijgen.
Houtgebruik: Populierenhout wordt soms ook gebruikt in de houtindustrie. Het is een lichte, buigzame houtsoort die vooral populair is voor meubels, pallets en in de papierindustrie.
Wij als Timmerfabriek De Mol hebben in opdracht van Provincie Zeeland een proefproject mogen produceren om te onderzoeken of de gekapte populieren ook voor andere doeleinden kunnen worden ingezet. In samenwerking met DW Prefab is er een houten binnenwand met binnendeurkozijnen geproduceerd. Het eind resultaat van deze wand is ingebouwd bij het informatie punt in de molen te Doel.